Merk je dat jouw kind vaak zegt: ‘Ik kan het toch niet’ of negatief over zichzelf praat? Doet jouw kind alleen dingen die hij al kan en geeft hij snel op als iets niet lukt? Dan kan het dat jouw kind weinig zelfvertrouwen heeft. Gelukkig kun je een aantal dingen doen om het zelfvertrouwen van jouw kind te vergroten.
Weinig zelfvertrouwen door een negatief zelfbeeld
Zelfvertrouwen betekent dat je op jezelf kunt vertrouwen: dat je het wel aankunt, in welke situatie je ook komt. Kinderen met zelfvertrouwen vinden zichzelf goed genoeg en zijn positief ingesteld.
Zelfvertrouwen komt voort uit hoe je over jezelf denkt: je zelfbeeld. Als je een negatief beeld van jezelf hebt en je focus legt op wat niet goed aan jou is, vertrouw je niet op jezelf. Heb je een positief zelfbeeld, dan vertrouw je op je sterke kanten.
Heeft mijn kind een laag zelfbeeld?
Er zijn een aantal kenmerken waaraan je kunt zien of jouw kind een laag zelfbeeld en daarmee weinig zelfvertrouwen heeft:
- Je kind zegt vaak: ‘Ik kan het niet’, ‘Ik weet het niet’.
- Je kind praat negatief over zichzelf, zegt bijvoorbeeld: ‘Ik ben dom’.
- Je kind is bang om fouten te maken, heeft last van faalangst.
- Je kind vraagt veel bevestiging.
- Je kind begint niet (snel) aan nieuwe dingen, doet dingen waarvan hij weet dat hij het kan. Je kind kan nieuwe situaties spannend vinden.
- Je kind is gevoelig voor kritiek.
- Je kind trekt zich dingen snel persoonlijk aan, denkt bijvoorbeeld dat anderen hem uitlachen.
- Je kind neemt niet snel complimenten aan, zegt dat het niet zo is.
- Je kind weet zich in sommige situaties geen houding te geven, vertoont clownesk gedrag.
- Je kind stelt zich afhankelijk op, neemt weinig eigen initiatief.
Kinderen met weinig zelfvertrouwen, vinden het vaak lastig om voor zichzelf op te komen en assertief te reageren op vervelend gedrag.
Hoe krijgt een kind zelfvertrouwen?
Kinderen worden niet met zelfvertrouwen geboren:
- Zelfvertrouwen begint met het gevoel van basisveiligheid in de babytijd (veilige hechting). Als je kind als baby kan terugvallen op degene die hem verzorgt, zal het meer vertrouwen in zichzelf en anderen ontwikkelen.
- En ook als het ouder wordt: als je kind zich gezien en geliefd voelt door zijn ouders (of andere betrokkenen), geeft dat vertrouwen in zichzelf. Dat betekent uiteraard niet dat jij niet liefdevol bent naar je kind, als jouw kind weinig zelfvertrouwen heeft. Soms kan een kind conclusies over zichzelf trekken, waarbij het de focus legt op wat het niet goed doet.
- Daarnaast ontwikkelt je kind zelfvertrouwen door positieve ervaringen. Situaties waarin het ervaart: ‘Dat is mij gelukt’. Het helpt om je kind zoveel mogelijk zelf tot een oplossing te laten komen. En dingen te doen die net buiten zijn comfortzone liggen, zodat het zichzelf overtreft en merkt: ‘Dat kan ik!’.
In onze training zelfvertrouwen kind merken we dat kinderen groeien van momenten waarin ze ervaren dat ze het zelf kunnen. Ook het bewust worden van je manier van denken (kijk je naar wat je niet goed doet of wat je wel goed doet) en kiezen voor positieve gedachten, geeft zelfvertrouwen.
Tips om het zelfvertrouwen te vergroten van jouw kind
Wat kun je als ouder doen om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten? Hieronder vind je een aantal tips die jij kunt gebruiken voor jouw kind. De standaard-tips zoals aandacht en complimenten geven, zijn weggelaten, omdat je die waarschijnlijk al weet:
- Laat je kind zoveel mogelijk doen wat het zelf kan. Hoe meer je kind ervaart dat het dingen zelf kan, hoe groter het vertrouwen in zichzelf wordt. Stimuleer de zelfstandigheid (zelf opstaan, aankleden, douchen), laat het klusjes doen, neem een huisdier dat je kind kan verzorgen.
- Laat je kind zelf tot een oplossing komen. Zo leert je kind zelf nadenken (heel handig aangezien je er niet altijd bij bent) en voelt het zich competent. Deze oplossingsgerichte vragen kunnen daarbij helpen.
- Help je kind zichzelf te leren kennen. Soms letten kinderen alleen maar op wat ze niet kunnen, waardoor ze vergeten wat ze wel kunnen. Je kunt samen een collage knutselen over je kind. Of bekijk een fotoboek en praat over wat je kind allemaal al kan sinds hij baby was. Ga samen voetballen en noem om de beurt een kwaliteit van jezelf. Maak samen een mindmap met zijn talenten en eigenschappen.
- Leer je kind te focussen op zijn positieve kanten. Als je kind negatief is ingesteld, heeft het wat hulp nodig om ook op zijn positieve kanten te focussen. Je kunt elke dag met eten een complimentenrondje doen, dat iedereen iets noemt van zichzelf waar hij trots op was van de dag. Of gebruik de Trots-pot en schrijf samen elke dag een complimentje op van jouw kind.
- Doe (nieuwe) dingen die net buiten zijn comfortzone liggen. Hoe vaker je kind dingen doet die een beetje spannend of moeilijk zijn, hoe meer het zichzelf overtreft en zich naderhand trots voelt. Denk aan: zelf een ijsje bestellen, afrekenen in de supermarkt, iemand bellen, zelf een speelafspraak regelen.
- Help je kind positief te denken. Voor veel kinderen is het nieuw dat je zelf invloed hebt op wat je denkt en hoe je je voelt. Je kunt dus ook kiezen voor groene gedachten die jou helpen. Lees hier meer of download de gratis poster positief denken.
- Laat je kind zichzelf een compliment geven in plaats van dat jij die geeft. Vraag: ‘Hoe vond je het van jezelf dat je ….?’. Bijvoorbeeld: ‘Hoe vond je het van jezelf dat het je lukte?’, Hoe vond je het van jezelf dat je het toch gedaan hebt?’, ‘Hoe vond je het van jezelf dat je het nog een keer geprobeerd hebt?’. Je zult merken dat dit een stuk effectiever is (ook al zegt je kind weinig terug) dan dat je zelf een compliment geeft.
De boeken Het meisje dat nooit fouten maakte (4-8 jaar) en Mijn fantastische elastische brein (vanaf 7 jaar) zijn leuk om te lezen met je kind.
Lees meer
Training zelfvertrouwen vergroten bij jouw kind?
Als je merkt dat jouw kind weinig zelfvertrouwen heeft, kun een training zelfvertrouwen doen. Onderdelen van een training zelfvertrouwen kind zijn onder meer: zelfkennis (wat zijn mijn sterke kanten en wat vind ik moeilijk), aardig tegen jezelf praten, positief denken, fouten durven maken, stevig staan, omgaan met kritiek en nog veel meer.
Bekijk eens de training zelfvertrouwen kind 4-7 jaar of de training zelfvertrouwen kind 8-12 jaar. Of ga voor de individuele training Apetrots.
Gratis download: Trots-pot
Trots-pot: zelfvertrouwen vergroten
