Is jouw kind perfectionistisch en wil het dingen graag goed doen? Baalt je kind ervan als het niet lukt en kan het zich daar moeilijk overheen zetten? Je kind heeft een hoge lat en wil het altijd beter doen. Dat wordt lastig als je kind té hoge eisen aan zichzelf gaat stellen. Lees hoe je kind zijn perfectionisme op een positieve manier kan inzetten.
De positieve kant aan perfectionisme
Perfectionisme kan een mooie eigenschap zijn: je kind doet zijn best en zet zich zo goed mogelijk in. Door zijn hoge lat, heeft je kind de volgende kwaliteiten:
- Volledig inzetten en hard kunnen werken, gemotiveerd zijn.
- Verantwoordelijkheidsgevoel: de activiteit of taak serieus nemen en het zo goed mogelijk willen doen.
- Doorzettingsvermogen: blijven proberen tot het lukt.
Het zou dan ook jammer zijn om perfectionisme af te leren bij je kind. Je kind kan wel leren om het op de juiste manier in te zetten, zonder dat het hem belemmert. Net zoals gezonde zenuwen je helpen om beter te presteren, maar ongezonde stress je verlamt.
Wanneer wordt perfectionisme een valkuil voor je kind?
Perfectionisme wordt een valkuil als je kind te hoge eisen aan zichzelf gaat stellen waar hij niet aan kan voldoen. Je kind geeft zichzelf dan de schuld van mislukking: had ik maar harder moeten werken. En hij kan conclusies over zichzelf gaan trekken: ik ben niet goed genoeg. Je kind kijkt dan naar wat hij niet kan en heeft en verliest zijn leuke kanten uit het oog. Faalangst kan ontstaan en een negatief zelfbeeld.
7 Tips waarmee jouw kind de lat wat lager durft te leggen
Het is dus belangrijk dat je kind perfectionisme zó inzet dat het hem helpt. En op sommige momenten zijn lat wat meer loslaat en accepteert hoe de situatie is. Zo kun jij je kind hierbij helpen:
- Laat je kind haalbare doelen stellen. Je kind wil het graag goed doen, maar er is een grens, want soms heb je de tijd niet om het perfect te doen. Bespreek bij een opdracht of activiteit wat je kind wil bereiken, hoe je kind dat wil gaan doen en of het realistisch is. Vraag je kind: ‘Wat zou wel lukken om te halen?’.
- Zet teleurstelling om in een leermoment. Baalt je kind erg als het minder gaat dan hij wil? Geef je kind erkenning: ‘Natuurlijk is dat super balen, je deed juist zo je best!’. En kijk samen naar de toekomst: ‘Wat heb je hiervan geleerd dat je de volgende keer kunt gebruiken?’.
- Leg de nadruk op de inspanning in plaats van het resultaat. Aan alleen het goede antwoord heb je niet zoveel, als je niet weet hoe je de som moet berekenen. Daarom zijn de momenten dat het niet lukt zo waardevol, dan weet je hoe je het de volgende keer anders kunt doen.
- Doe een experimentje. Bespreek met je kind de voor- en nadelen van het ‘goed willen doen’. Wat levert het je kind op? Laat je kind één week testen om een bepaalde taak of activiteit (die hij zelf kiest) minder goed te doen dan anders en te ontdekken hoe dat is.
- Kijk samen met je kind eerst naar wat goed ging en daarna naar wat beter kan. Als je kind perfectionistisch is, zal het waarschijnlijk altijd eerst kijken naar wat niet goed ging. Vraag je kind eerst waar het trots op is of wat hij vond dat goed ging. Daarna kun je het met je kind over de verbeterpunten hebben.
- Van ‘ik moet’ naar ‘ik wil’. Moet je kind van alles van zichzelf? Wat gebeurt er als je kind het eens een keer niet of minder goed doet? Verandert er dan iets aan je kind, is hij dan minder leuk? Nee toch! Schrijf elke ‘ik moet’ op en laat je kind bedenken of het echt moet of dat het een ‘ik wil’ wordt.
- Maak af en toe bewust een foutje en laat zien hoe jij hiermee omgaat. Bijvoorbeeld dat je de lepels verkeerd neerlegt, een woord niet goed schrijft of het speelgoed in de verkeerde mand opruimt. Verbeter jezelf en zeg al mompelend iets in de trant van dat een foutje niet erg is.
Om fouten te kunnen accepteren en een hoge lat los te laten, heeft je kind voldoende zelfvertrouwen nodig. Lees hier hoe jij kind kunt helpen aan een positief zelfbeeld.
Lees meer
Jouw kind een positief zelfbeeld?
Kan jouw kind wel wat extra zelfvertrouwen gebruiken en tevreden zijn met wie hij is? Dan is een training zelfvertrouwen kind 4-7 jaar of training zelfvertrouwen kind 8-12 jaar iets voor jouw kind.