‘Jij kunt niet mooi tekenen’. ‘Jij rent veel slomer dan ik’. ‘Je praat altijd zo hard’. Zomaar wat voorbeelden van kritiek die je kind kan krijgen. Het ene kind laat dit van zich af glijden, het andere kind trekt het zich aan en voelt het als aanval. Hoe kun jij je kind leren omgaan met kritiek? Ontdek de vijf tips.
Mijn kind kan niet tegen kritiek
Als je kind moeilijk met kritiek kan omgaan, zal het op één van de volgende manieren reageren:
- Negeren: je kind doet alsof hij het niet hoort. En maakt harde geluiden, doet zijn vingers in zijn oren of loopt weg.
- In de verdediging gaan: je kind zegt dat het niet zo is en staat niet open voor suggesties die hem helpen.
- Boos worden: schreeuwen, de ander uitschelden, schoppen, stampen, slaan.
- Onzeker worden: je kind hoort het aan en kruipt in zijn schuld. Het weet niets terug te zeggen.
- Kwetsen: je kind zegt iets onaardigs als reactie, zoals: ‘Jij tekent zelf nog veel lelijker’.
Al deze reacties komen voort uit dat je kind het gevoel heeft dat iets van zijn persoon niet voldoet of niet leuk is. En je kind wil eigenlijk juist horen dat hij het goed gedaan heeft, leuk is, anderen hem aardig vinden. Het is dus belangrijk dat je kind leert dat de ander iets zegt over hoe je doet (je gedrag) en dit niets zegt over jou als persoon. Bekijk ook deze poster.
5 Tips waarmee jouw kind leert omgaan met kritiek
Je kind mag leren reageren op kritiek en aangeven wat hij erover denkt. Met deze tips leer je je kind omgaan met kritiek:
- Maak in je kritiek altijd onderscheid tussen gedrag en persoon. Je kind leert dan dat hij als persoon nog steeds leuk is, maar zich wel eens niet zo handig kan gedragen. Dus van: ‘Jij bent vervelend’, naar ‘Ik vind dat je nu niet gezellig doet’.
- Leer je kind om kritiek te zien als kans om van te leren. Je kunt je kind vragen als het zich aangevallen voelt: ‘Wordt er tegen je gezegd dat je het fout doet of dat iemand jou niet leuk vindt? Of zegt iemand alleen iets wat je nog beter kunt doen?’. Je kunt deze poster hiervoor gebruiken.
- Oefen thuis met reageren op kritiek. Doet jouw kind iets wat niet handig is of vertoont het lastig gedrag? Geef opbouwende kritiek vanuit jezelf: ‘Ik vind het niet fijn dat je steeds door je zus heen praat, want zo kan ik naar jullie allebei niet luisteren’. Vraag daarna aan je kind ‘Hoe vind je het dat ik dit tegen je zeg?’. Stimuleer je kind om te vertellen wat hij van de kritiek vindt.
- Vraag je kind regelmatig hoe het over iets denkt. Zodat je kind leert om zich te uiten. Vertelt je kind over een situatie op school? Draag geen oplossingen aan of goedbedoelde adviezen. Luister eerst eens naar hoe jouw kind de situatie ervaren heeft: ‘Hoe vond jij het dat dit gebeurde?’, ‘Hoe voelde je je toen?’, ‘Wat had je anders gewild?’.
- Laat je kind bedenken wat hij leuk vindt aan zichzelf. Je kunt hem bijvoorbeeld zichzelf laten tekenen en daaromheen samen allerlei dingen bedenken die je kind leuk vindt aan zichzelf. Doet of zegt iemand iets onaardigs tegen je? Dan kun je hier naar kijken of aan denken.
- Bedenk samen toverzinnen die jouw kind helpen. Wat kan jouw kind denken om zich sterk te voelen? Bespreek dit eens met je kind tijdens het spelen, tafel dekken of naar school fietsen. Je kind kan deze opschrijven of er een tekening over maken. En dit in zijn laatje op school leggen of in zijn broekzak doen.
Ervaart jouw kind kritiek of feedback als negatief? Krijgt je kind het gevoel dat hij het niet goed doet als iemand kritiek heeft? Dan is het goed om zijn zelfvertrouwen te versterken. Lees hier de tips om je kind te helpen aan een positief zelfbeeld.
Lees meer
Jouw kind leren omgaan met kritiek?
In een weerbaarheidstraining kind 8-12 jaar leert je kind om te reageren op kritiek en kritiek te geven aan de ander.
Download gratis de poster!
