Dat je kind gebaat is bij structuur en duidelijkheid, heb je vast al vaak gehoord en gelezen. Maar hoe doe je dat? En wat als je zelf niet zo gestructureerd bent en meer spontaan dingen doet? Lees dit blog voor tips en handige materialen die je kunt gebruiken.
Waarom helpt structuur mijn kind?
Met structuur wordt bedoeld dat je kind weet waar het aan toe is. Regelmaat, duidelijkheid, grenzen, overzicht creëren. Een paar redenen waarom structuur je kind helpt:
- Je kind weet waar het aan toe is. Voorspelbaarheid helpt hem zich veilig te voelen.
- Door structuur en duidelijkheid te bieden, kun je bepaald gedrag voor zijn. Als je kind weet waar het aan toe is, gaat het wellicht makkelijker mee in een verandering in plaats van boos of opstandig te worden.
- Je maakt het jezelf makkelijker. Het kan jezelf rust geven als je duidelijk bent naar je kind en het weet wat het van jou kan verwachten. Bijvoorbeeld wanneer jouw kind zichzelf even moet vermaken.
- Als je kind gevoelig is, kan het moeilijker tegen veranderingen en geeft voorspelbaarheid en structuur je kind rust. Evenals bij kinderen met autisme of AD(H)D.
- Een veilige basis met structuur en overzicht helpt je kind om zelfvertrouwen te ontwikkelen. Als het de ene keer zo gaat en de andere keer weer heel anders, kan je kind in verwarring raken of onzeker worden.
Af en toe een verandering of spontaan moment is ook goed
Soms gaat het even anders dan normaal en is er een onverwachte situatie waarop je je kind niet kunt voorbereiden. Zoals een spontaan uitje naar het bos of opa en oma die langs komen. Dat is ook goed voor je kind om mee te maken, zodat het kan leren omgaan met tegenslag en verandering.
Regels stellen
Een onderdeel van structuur bieden, is het stellen van regels. Dit geeft je kind houvast, je kind weet wat van hem verwacht wordt en wat het van jou kan verwachten. Je kind is best bereid om zich aan regels te houden, als het maar haalbare en redelijke regels zijn.
Bedenk maximaal vijf basisregels die je belangrijk vindt voor je kind. Vanaf ongeveer zes jaar kun je je kind laten meedenken: ‘Wat vind jij belangrijk hoe we thuis met elkaar omgaan?’.
Vind de balans tussen sturen en ruimte geven
Als je voortdurend aan je kind vertelt wat het wel en niet moet doen, houd je jouw kind klein en zal het weinig zelfvertrouwen ontwikkelen. Of het wordt juist opstandig en probeert zijn ruimte te vinden. Anderzijds helpt het niet om je kind vrij te laten en alles met je kind overleggen. Je kind heeft namelijk ook behoefte aan duidelijkheid en sturing.
Hoe vind je die balans? Zoek naar een evenwicht tussen jouw kaders en binnen deze kaders ruimte geven aan de ideeën en oplossingen van je kind. Jij bepaalt bijvoorbeeld wat er ’s avonds allemaal gedaan moet worden (tandenpoetsen, douchen, etc.) en je kind mag aangeven in welke volgorde hij dit gaat doen. Bied je kind keuzes en laat je kind zoveel mogelijk zelf tot oplossingen komen waar dit kan. Zo ontwikkelt je kind zelfvertrouwen.
Tips om jouw kind overzicht en structuur te geven
Hieronder vind je een aantal tips en materialen die je kunt gebruiken:
- Vertel concreet en positief wat je van je kind verwacht. Bijv. ‘Je kunt rustig aan mij vragen of ik kom’ in plaats van ‘Doe eens niet zo vervelend’.
- Stel maximaal vijf huisregels en formuleer deze positief. Zo houd je het overzichtelijk voor je kind.
- Toon begrip als je kind van slag is door een verandering. Benoem bijvoorbeeld: ‘Ik snap dat je daarvan baalt en het niet leuk vindt, want jij dacht dat je … kon doen. Helaas gaat het nu een beetje anders. Wat kun je doen waardoor het toch misschien wat makkelijker gaat?’. Als je kind zich begrepen voelt, gaat het eerder mee in de verandering.
- Help je kind overzicht te krijgen op vrije dagen. Gedijt je kind niet goed op vrije dagen en verveelt het zich? Bespreek met je kind van tevoren (bijv. de avond van tevoren) welke activiteiten het op de vrije dag wil doen. In vakanties kun je met je kind een planning maken.
- Wel of niet op één lijn? Je hoeft niet altijd op één lijn te zitten met je partner. Je kind weet ook wel dat zijn ouders allebei anders zijn. Het gaat erom dat je niet ondermijnt wat de ene ouder zegt waar je kind bij is, dan kan het jullie tegen elkaar gaan uitspelen.
- Met een checkpad help je je kind zelfstandig te worden: stapje voor stapje worden taken (zoals tanden poetsen, tas pakken, etc.) weergegeven die je kind kan afvinken door aan het wieltje te draaien. Dit biedt overzicht en je kind ziet precies welke taak gedaan is en wat hij nog heeft te doen.
- Maak zelf een weekoverzicht met de pictogrammen van Sclera.be. Je kunt zelf pictogrammen vinden en downloaden en wat je maar wilt, weergegeven in picto’s. Je kunt hier ook een planbord voor gebruiken.
- Je kunt structuurkaarten gebruiken van Klasse.be. Deze plaatjes kun je gebruiken voor het ochtend- en avondritueel.
- De Kidstimer is een handige app die je kunt downloaden op je mobiel of tablet. Je kind hoeft hiervoor nog niet te kunnen klokkijken, want je stelt de tijd (bijv. 15 minuten) in en het rode tijdvak verdwijnt langzaam. Zo kun je je kind laten zien hoeveel tijd het nog heeft.
- Wees duidelijk over wanneer je kind zichzelf vermaakt en wanneer jij iets met hem doet. Spreek bijvoorbeeld een vast moment op de dag of in de week af waarop je samen iets doet. Zo weet je kind waar het aan toe is en dit voorkomt zeuren of steeds aandacht vragen.
Lees meer
Zoek je een training voor jouw kind?
Merk je dat jouw kind gevoelig is en moeilijk kan omgaan met tegenslag en verandering? Of wil jij tips hoe je jouw kind kunt ondersteunen in wat het nodig heeft? Wellicht kan je kind een training doen of kun je als ouder tips krijgen met het Ouderpakket.
